Esad Sonrası Suriye’de Paylaşım

Rasthaber – Şu anda Suriye’de, Esad’ın yönetiminin çöküşü sonrası
“ganimetlerin paylaşımı” aşamasına geçilmiş durumda. Bu durum, ülke
için son derece tehlikeli ve belirsiz bir sürecin başlangıcı olarak görülüyor.
Onlarca silahlı grup, Suriye’de kontrol ve güç paylaşımı üzerinde hak iddia
ediyor; bu da ülkenin geleceğini daha da karmaşık hale getiriyor.
Bu gruplar, ortaya çıkan koşullardan yararlanarak ve diğer
gruplarla yan yana gelerek artık kendilerini Suriye’deki rejim karşıtları
olarak görüyorlar ve bu zaferden paylarını almak istedikleri açıktır. Bu durum,
Suriye için belirsiz ve karanlık bir geleceği beraberinde getiriyor.
Bu rapor, Şam’ın düşüşüne katılan en önemli silahlı gruplara
ve bunların kontrol ettiği bölgelere odaklanmaktadır.
Başlıca Silahlı Gruplar ve Rolleri
1. Heyet Tahrir Şam (HTŞ)
Eski adıyla Nusra Cephesi olan HTŞ, El Kaide’nin Suriye kolu
olarak biliniyor. İdlib başta olmak üzere birçok bölgede etkili olan grup, son
saldırılarında Halep’e kadar ilerledi. HTŞ, radikal Selefi ideolojisiyle dikkat
çekiyor. Lideri Ebu Muhammed Colani, kendisini daha ılımlı göstermeye çalışsa
da Taliban’a olan hayranlığını sık sık dile getiriyor.
2. Ahrar’uş Şam Hareketi
İdeolojik olarak HTŞ’ye yakın bir grup olan Ahrar’uş Şam,
özellikle İdlib, Halep ve Hama bölgelerinde etkili. Daha önce HTŞ ile işbirliği
yapmış olsa da iç çatışmalar sebebiyle ayrılmış durumda. Grup, radikal
çizgisini yumuşatarak daha geniş bir taban bulmaya çalışıyor.
3. Ulusal Kurtuluş Cephesi (UKC)
Esad rejimine karşı çıkan ılımlı muhaliflerden oluşan bir
grup olan UKC, ağırlıklı olarak Türkiye’nin desteğiyle faaliyet gösteriyor.
İdlib’de etkili olan bu grup, Selefi ve radikal gruplardan ayrılıyor ve daha
laik bir çizgiye sahip. Ancak, Esad sonrası dönemde bu iki taraf arasında ciddi
çatışmalar bekleniyor.
4. Suriye Milli Ordusu (SMO)
Türkiye’nin desteklediği SMO, Kürt gruplara ve Esad rejimine
karşı faaliyet gösteriyor. Halep’in kuzeyi, Afrin ve Rakka’nın bazı
bölgelerinde etkin. SMO’nun, Türk ordusuyla koordinasyon içinde hareket ettiği
biliniyor.
5. Suriye Demokratik Güçleri (SDG – QSD)
Kürt ağırlıklı SDG, ABD desteğiyle Suriye’nin doğusunda
büyük bir bölgeyi kontrol ediyor. Lideri Mazlum Abdi olan bu grup, petrol
zengini bölgelerde hakimiyet sağlıyor. Ancak SDG’nin İsrail ile işbirliği
girişimleri Türkiye tarafından tehdit olarak görülüyor.
6. Güney Suriye Milisleri
Dar’a ve Süveyda bölgelerinde faaliyet gösteren bu gruplar,
Esad sonrası dönemde güney sınırında güçlerini artırmaya çalışıyor.
7. DEAŞ
Resmi olarak yenilgiye uğradığı açıklansa da, DEAŞ hâlâ
Suriye’nin çöl bölgelerinde faaliyet gösteriyor. Esad sonrası kaos ortamının
DEAŞ’a yeniden güç kazandırabileceği düşünülüyor.