Tebük Seferi: Müslümanların Tarihinde Önemli Bir Dönüm
Tebük Seferi, Müslümanların Bizans ordusuna karşı hazırlık yaptığı bir dönemde gerçekleşti. Bu sefer, birçok Arap kabilesinin katılımıyla 630 yılında düzenlendi.
Tebük Seferi, 630 yılında Müslümanların Bizans ordusuna karşı hazırlık yaptığı bir dönemde gerçekleştirildi. Suriye’den gelen haberler, Bizans İmparatorluğu’nun Hristiyan Arap kabilelerinin desteğiyle Müslümanlara karşı bir savaş hazırlığı içinde olduğunu bildirdi. Bunun üzerine Hz. Peygamber, çeşitli Arap kabilelerinden oluşan otuz bin kişilik bir ordu oluşturdu.
Seferin hedefi açıkça Bizans ordusu olarak belirlendi. Yolculuk uzun, düşman kalabalık ve hava sıcak olduğu için bu sefere ‘güçlük ordusu’ denildi. Sefer öncesinde bazı Müslümanların tutumları ise Kur’an’da yer alan ayetlerle ifade edildi. Bu ayetlerde, savaşa çıkmayanların eleştirildiği ve Allah’ın yardımının önemine vurgu yapıldığı görülmektedir.
Sefer sırasında bazı bedevîler mazeret beyan ederek katılmak istemediler. Bu durum, Hz. Peygamber’in onlara izin vermesiyle sonuçlandı. Ancak, mazeretleri olmayan bazı münafıklar da özür beyan ederek izin istediler. Bu durum, Kur’an’da eleştirildi.
Tebük Seferi’nde zengin sahâbîler, orduya binek ve yiyecek temin etmek için büyük bağışlarda bulundular. Hz. Osman, ordunun üçte birini donattı. Ayrıca, binek bulamayan bazı sahâbîler, Hz. Peygamber’den yardım talep ettiler. Bu kişiler, ‘Bekkâîn’ olarak anıldılar ve gözyaşları döktüler.
İslam ordusu, Medine’den 778 km uzaklıkta bulunan Tebük’e ulaştı. Ancak, sefer sırasında düşmanla karşılaşılmadı ve herhangi bir çatışma yaşanmadı. Bizans’ın Müslümanlara karşı bir ordu hazırlamadığı anlaşıldı. Hz. Peygamber, sahabelerinin görüşlerini alarak seferin seyrini belirledi.
Tebük Seferi esnasında, çevredeki yerleşim alanları İslam hakimiyetine girdi. Hz. Peygamber, bu bölgelerde yaşayan Hristiyan ve Yahudi topluluklarına İslam’ı kabul etmeleri için davet gönderdi. Cizye ödemeyi kabul edenler, İslam devletinin tebaası oldular.
Seferin ardından İslam ordusu Medine’ye döndüğünde halk, sevinçle karşıladı. Hz. Peygamber, Mescid’e girip namaz kıldı ve sefere katılmayan sahâbîlerin özürlerini kabul etti. Ancak, mazeretleri olmayan üç sahâbî, elli gün boyunca dışlandı. Sonunda, onların affedildiğine dair ayetler nâzil oldu.